Mahila Savings Certificate : केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी अर्थसंकल्पात महिलांसाठी एका बचत योजनेची घोषणा केली. आपल्या अर्थसंकल्पीय भाषणात ते म्हणाले की, सरकार स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव साजरा करण्यासाठी विशेषत: महिलांसाठी अल्पबचत योजना सुरू करणार आहे.
या योजनेचे नाव ‘महिला बचत प्रमाणपत्र’ (Mahila Savings Certificate) असून ही दोन वर्षांच्या गुंतवणुकीच्या कालावधीसाठी आहे. या योजनेत गुंतवलेल्या रकमेवर वार्षिक 7.5 टक्के दराने व्याज मिळेल.
तुम्ही दोन लाखांपर्यंत गुंतवणूक करू शकता.
अर्थसंकल्पीय भाषणात अर्थमंत्र्यांनी सांगितले की, दोन वर्षांसाठी एकरकमी बचत योजना महिला सन्मान बचत पत्र उपलब्ध करून दिले जाईल. यात दोन लाख रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करता येते. या योजनेत अंशत: पैसे काढण्याचा पर्याय असेल.
ते 80C अंतर्गत येईल.
स्मॉल सेविंग स्कीममध्ये गुंतवणूक केल्यास करदात्यांना 80C अंतर्गत करसवलत मिळू शकते. पीपीएफ, ज्येष्ठ नागरिक लघुबचत योजना, राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्र (एनएससी) आणि सुकन्या समृद्धी योजना (एसएसवाय) यासारख्या लोकप्रिय योजना या श्रेणीत येतात. महिला किंवा मुलींच्या नावाने महिला सन्मान बचत योजना घेतली जाऊ शकते.
ही योजना एकरकमी असून २०२३ ते २०२५ या दोन वर्षांच्या कालावधीसाठीच ही योजना गुंतवणुकीसाठी उपलब्ध असेल. उर्वरित अल्पबचत योजनेच्या तुलनेत या योजनेत कोणतीही विशेष सूट देण्यात आलेली नाही. पण आंशिक पैसे काढण्याची सुविधा आहे.
सुकन्या समृद्धी योजना
सरकार मुलींसाठी सुकन्या समृद्धी योजना राबवत आहे. या योजनेत गुंतवणूक करून पालक आपल्या मुलींचे भवितव्य सुरक्षित करू शकतात. सुकन्या समृद्धी योजनेअंतर्गत 10 वर्षांखालील मुलींचे खाते त्यांच्या पालकांच्या नावाने उघडले जाते. या योजनेअंतर्गत तुम्ही वार्षिक 250 रुपयांपासून 1.50 रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करू शकता. यापूर्वी या योजनेत केवळ दोन मुलींच्या खात्यावर 80C अंतर्गत करसवलत मिळत होती.
पण आता त्यात बदल झाला असून या नियमानुसार एका मुलीनंतर दोन जुळ्या मुलींचा जन्म झाला तर त्यांच्या खात्यावरही करसवलत मिळणार आहे. सुकन्या समृद्धी योजनेअंतर्गत खाते उघडताना मुलीचे जन्मदाखला पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेत देणे आवश्यक आहे. तसेच मुलीचे आणि तिच्या पालकांचे ओळखपत्र आणि पत्त्याचा पुरावा आवश्यक आहे. सुकन्या समृद्धी योजनेतील गुंतवणुकीवर सध्या 7.6 टक्के दराने व्याज मिळत आहे.
या दोन योजनांमध्ये काय फरक आहे?
सुकन्या समृद्धी योजना आणि महिला सन्मान विकास पत्रातील सर्वात मोठा फरक कालावधीबद्दल आहे. सुकन्या समृद्धी योजना ही दीर्घकालीन गुंतवणूक योजना असून महिला सन्मान विकास पत्र ही एकरकमी गुंतवणूक योजना आहे. याशिवाय दोन्ही योजनांच्या व्याजदरातही तफावत आहे. सुकन्या समृद्धी योजनेत मुलींच्या नावे गुंतवणुकीसाठी वयोमर्यादा निश्चित केली जाते. पण महिला सन्मान विकास पत्रात असा कोणताही नियम नाही.